มะกรูดเป็นสมุนไพรที่นิยมใช้กันมาตั้งแต่ในสมัยโบราณ ไม่ว่าจะนำมาใช้ในการทำอาหาร ช่วยบำรุงสุขภาพเสริมความงาม หรือแม้แต่นำมาปลูกเพื่อเป็นสิริมงคล นอกจากนี้มะกรูดยังมีประโยชน์และสรรพคุณดี ๆ อีกมากมายที่ไม่ควรมองข้าม
ผิวมะกรูด
ผิวของมะกรูดสามารถช่วยแก้อาหารนอนไม่หลับได้ โดยนำผิวของมะกรูดบดรวมกับรากชะเอม ไพล เฉียงพร้า ขมิ้นอ้อยแล้วนำมาต้มน้ำดื่มเป็นยาบำรุงหัวใจ โดนนำผิวมะกรูดฝานสดประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ มาผสมกับพิมเสนหรือการบูรชงในน้ำเดือดแล้วแช่ทิ้งไว้ จากนั้นนำมาดื่มช่วยแก้อาการเป็นลม หน้ามืด วิงเวียนศีรษะ โดยนำเปลือกมะกรูดฝานบาง ๆ ชงกับน้ำเดือดแล้วเติมการบูรเล็กน้อย นำมาดื่มเพื่อแก้อาการช่วยขับลมในลำไส้ แก้อาการจุกเสียด ท้องอืด แน่นท้องได้ช่วยขับสารพิษที่อยู่ในร่างกายให้ออกมาทางผิวหนังโดยการนำผิวมะกรูดมาใช้เป็นส่วนประกอบในการอบซาวน่าสมุนไพร
ใบมะกรูด
- ช่วยแก้ไอ แก้อาการอาเจียนเป็นเลือด ช่วยแก้อาการช้ำใน
- ใบมะกรูดอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีนซึ่งช่วยในการชะลอการขยายตัวของเซลล์มะเร็งและช่วยต่อต้านมะเร็งได้
น้ำมันหอมระเหยจากมะกรูด ได้จากการกลั่นด้วยไอน้ำจากส่วนของผิวลูกมะกรูดและใบมะกรูด ทำให้ได้น้ำมันหอมระเหยที่มีสีเหลืองใส น้ำมันหอมระเหยจากมะกรูดมีกลิ่นหอมสดชื่น สามารถนำมาใช้ปรุงกลิ่นรสในอาหารบางชนิดแล้วให้ความรู้สึกหอมสดชื่นเพิ่มมากขึ้น มีสารออกฤทธิ์ที่สำคัญ น้ำมันที่ได้แพรวนำมาบำรุงหนังศีรษะก่อนสระผม เพราะผมเส้นเล็กลง ร่วงมากขึ้น จากการทำสีและการมัด ไม่ค่อยได้กระตุ้นหนังศีรษะ จึงทำให้รูขุมขนเล็กลง เส้นผมที่เกิดขึ้นใหม่จึงเล็กลงเรื่อยๆ ผมขาดง่ายวิธีแก้ไขให้ดีขึ้น คือใช้สมุนไพรที่ใช้บำรุงหนังศีรษะมีหลายตัวที่ใส่อาทิ ขิง บอระเพ็ด ทองพันชั่ง อื่นๆ และใช้แชมพูสมุนไพรรวมไปถึงการนวดกระตุ้นหนังศีรษะ การกัวซา จะช่วยให้เส้นผมและรากผมแข็งแรงขึ้น มะกรูดไล่ยุง ไล่แมลง
- ในมะกรูดมีน้ำมันหอมระเหยอยู่มาก มีกลิ่นฉุน จึงสามารถนำไปใช้ไล่แมลงบางชนิดได้ เช่น มอดและมดที่อยู่ในข้าวสาร ด้วยการใช้ใบมะกรูดสด ๆ ฉีกใบเป็น 2 ส่วน ให้กลิ่นออก แล้วใส่ไว้ในถังข้าวสารก็จะทำให้มอดและมดไม่ขึ้นข้าวสาร แล้วถ้าหากถูกปลิงกัดละก็ให้นำมะกรูดมาลงตรงบริเวณที่มีปลิงเกาะจะทำให้ปลิงหลุดออกมาเอง นอกจากนี้มะกรูดสามารถใช้ในการไล่ยุงและกำจัดลูกน้ำโดยนำเปลือกมาตากแห้งแล้วนำไปเผาไฟก็จะสามารถไล่ยุงได้