สรรพคุณฟ้าทะลายโจร

ชื่อสามัญของฟ้าทะลายโจร

• ชื่อสามัญของฟ้าทะลายโจรคือ Green Chiretta หรือ King of Bitters
• ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Andrographis paniculate

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของฟ้าทะลายโจร

ลำต้น

• ฟ้าทะลายโจรเป็นพืชล้มลุก มีอายุเพียงหนึ่งปี
• ลำต้นตั้งตรง แตกกิ่งก้านสาขามากมาย สูงประมาณ 30-90 เซนติเมตร
• ลำต้นเป็นเหลี่ยม มีสีเขียวหรือสีม่วงเข้ม

ใบ

• ใบเป็นใบเดี่ยว รูปไข่ถึงรูปหอก ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ
• ใบมีสีเขียวเข้ม ขนาดกว้างประมาณ 1-3 เซนติเมตร และยาวประมาณ 4-10 เซนติเมตร
• ใบเรียงตรงข้ามกันตามลำต้นและกิ่งก้าน

ดอก

• ดอกมีขนาดเล็ก สีขาวหรือสีขาวอมชมพู มีลายเส้นสีม่วงอ่อน
• ดอกออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกที่ปลายกิ่งหรือตามซอกใบ
• ช่อดอกมีลักษณะเป็นกระจุกยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร

ผล

• ผลมีลักษณะเป็นฝัก รูปทรงกระบอก ยาวประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร
• ฝักแตกได้ ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดมีลักษณะกลมเล็ก

ราก

• ระบบรากเป็นรากแก้ว มีรากแขนงและรากฝอยแผ่กระจายอยู่ในดิน

การกระจายพันธุ์ของฟ้าทะลายโจร

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

• ฟ้าทะลายโจรมีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
• ในประเทศไทย ฟ้าทะลายโจรเป็นพืชสมุนไพรที่ได้รับความนิยมและใช้กันอย่างแพร่หลายในทางการแพทย์แผนไทย

เอเชียใต้

• พบได้ในอินเดีย ศรีลังกา และบังกลาเทศ
• เป็นสมุนไพรที่ใช้ในทางการแพทย์แผนอินเดีย (อายุรเวท) อย่างกว้างขวาง

จีน

• ฟ้าทะลายโจรมีการปลูกและใช้ในประเทศจีน โดยเฉพาะในมณฑลกวางตุ้ง กวางสี และยูนนาน
• ใช้ในทางการแพทย์แผนจีนในการรักษาอาการไข้ เจ็บคอ และการติดเชื้อต่าง ๆ

เอเชียตะวันตกเฉียงใต้

• พบได้ในประเทศซาอุดีอาระเบีย โอมาน และภูมิภาคอื่น ๆ ในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้

สรรพคุณของฟ้าทะลายโจร

ช่วยรักษาอาการหวัด ไข้ ไอ เจ็บคอ

• สมุนไพรฟ้าทะลายโจรช่วยบรรเทาอาการไข้หวัด แก้ไอ และเจ็บคอ รวมถึงบรรเทาโรคไข้หวัดใหญ่ได้ ช่วยกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันใหม่ ทำให้เชื้อโรคในร่างกายลดน้อยลงจนหายไปในที่สุด

ช่วยรักษาอาการอักเสบต่างๆ ของร่างกาย

• ฟ้าทะลายโจรต้านสารอนุมูลอิสระที่อยู่ภายในการแข็งตัวของเลือด ช่วยบรรเทาอาการอักเสบ อีกหนึ่งสรรพคุณที่มีประโยชน์ของฟ้าทะลายโจรคือช่วยยับยั้งสารที่ก่อให้เกิดอาการอักเสบของร่างกาย 

ช่วยรักษาอาการท้องเสีย

• ฟ้าทะลายโจรจะขับสารพิษที่อยู่ในระบบทางเดินอาหารออกมา ป้องกันผนังลำไส้ไม่ให้เกิดการระคายเคือง ไม่ให้ลำไส้เคลื่อนไหวจนเสียดท้อง ช่วยบรรเทาอาการท้องเสีย อาหารเป็นพิษ หรือท้องเดินได้ ช่วยให้การทำงานของระบบขับถ่ายปกติ

ช่วยรักษาริดสีดวงทวาร

• อาการเลือดออกหรือปวดหน่วงๆ จากโรคริดสีดวงทวารสามารถบรรเทาได้ด้วยฟ้าทะลายโจร การรับประทานฟ้าทะลายโจรจะทำให้อุจจาระนิ่มขึ้น ไม่บาดหรือเสียดสีจนเจ็บปวด จึงทำให้ระบบขับถ่ายดีขึ้น ช่วยรักษาอาการปวด

ฟ้าทะลายโจรกับการใช้รักษาโควิด

• ผู้ที่ติดเชื้อโควิด-19 ควรใช้ยาฟ้าทะลายโจรภายใต้การดูแลของแพทย์ โดยทั่วไปแล้ว จะได้รับฟ้าทะลายโจรตามขนาดที่กำหนดคือ 180 มิลลิกรัมต่อวัน แบ่งทานวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 60 มิลลิกรัม
• จากการวิจัยพบว่าสารแอนโดรกราโฟไลด์มีฤทธิ์ยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัสโควิด-19 (SARS-CoV-2) ในเซลล์เนื้อเยื่อ แต่ไม่สามารถป้องกันไวรัสเข้าสู่เซลล์ได้ 
• ฟ้าทะลายโจรมี 3 กลไกที่เกี่ยวข้องในการรักษาโควิด-19 คือ 
  • การยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัส (Virostatic) ไม่มีฤทธิ์ป้องกันการเข้าเซลล์หรือกำจัดไวรัส 
  • ลดการอักเสบ ซึ่งมีผลในการลดไข้ลดอาการหวัด ไอ เจ็บคอ 
  • ปรับภูมิคุ้มกัน เสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกายแข็งแรง

วิธีใช้ยาฟ้าทะลายโจรรักษาโควิดอย่างปลอดภัย

• ยาฟ้าทะลายโจรใช้เมื่อเริ่มมีอาการป่วยเล็กน้อย ทำ Home Isolation ระหว่างกักตัว 14 วัน เช่น คัดจมูก มีน้ำมูก มีอาการไอ ไข้หวัด ผื่นแดงโควิด และไม่ควรทานยาฟ้าทะลายโจรเกินวันละ 180 มิลลิกรัม 
• ก่อนทานควรสังเกตขนาดปริมาณสาร Andrographolide ในตัวยาว่ามีขนาดเท่าไหร่ต่อหนึ่งแคปซูล รวมกันแล้วไม่ควรทานเกินวันละ 180 มิลลิกรัม ทั้งนี้ ไม่ควรทานยาฟ้าทะลายโจรติดต่อกันเกินห้าวัน หากอาการป่วยไม่ดีขึ้นใน 3 วัน ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อดูอาการ

วิธีการใช้

• ชาชง: ใช้ใบหรือส่วนของต้นแห้งชงเป็นชา ดื่มเพื่อบรรเทาอาการไข้และหวัด
• ยาลูกกลอนหรือแคปซูล: รับประทานในรูปแบบยาลูกกลอนหรือแคปซูล ซึ่งมีการเตรียมสารสกัดในปริมาณที่เหมาะสม
• ทาภายนอก: ใช้ใบสดหรือใบแห้งบดผสมกับน้ำมันหรือครีม ทาบริเวณที่เป็นแผลหรือผิวหนังอักเสบ

ข้อควรระวัง

• สตรีมีครรภ์และให้นมบุตร: ควรหลีกเลี่ยงการใช้ฟ้าทะลายโจร
• ผู้ที่มีภาวะเลือดออกง่าย: ฟ้าทะลายโจรอาจมีผลกระทบต่อการแข็งตัวของเลือด
• การใช้ระยะยาว: ไม่ควรใช้ฟ้าทะลายโจรในปริมาณมากหรือใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานเกินไป ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ยา