ต้นกะเพรา (Holy Basil) เป็นพืชสมุนไพรที่มีความสำคัญในครัวไทย ใช้ใบและยอดอ่อนในการประกอบอาหาร โดยเฉพาะอาหารที่ต้องการกลิ่นหอมและรสเผ็ดร้อนเฉพาะตัว ต้นกะเพรามีคุณสมบัติทางสมุนไพรที่ดีต่อสุขภาพ
https://url.in.th/issak
https://url.in.th/ODczC- กะเพรา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Ocimum tenuiflorum) และมีชื่อสามัญว่า Holy basil, Sacred basil อยู่ในวงศ์ Lamiaceae เป็นไม้ล้มลุก แตกกิ่งก้านสาขา สูง 60-120 เซนติเมตร นิยมนำใบมาประกอบอาหารคือ ผัดกะเพรา กะเพรามี 3 พันธุ์ คือ กะเพราแดง กะเพราขาว และ กะเพราลูกผสมระหว่างกะเพราแดงและกะเพราขาว
- ต้นกะเพราเป็นพืชพื้นเมืองของเขตร้อนในถิ่นโลกเก่า คือ บริเวณเขตร้อนของทวีปเอเชีย และแอฟริกา แต่พบมากในแถบเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ประเทศอินเดีย, ศรีลังกา, เนปาล, พม่า, ไทย, ลาว, กัมพูชา ฯลฯ โดยสามารถพบกะเพรา ได้ทั้งในแบบที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ และแบบที่ปลูกไว้เพื่อใช้ประโยชน์ เช่น ใช้เป็นอาหาร, สมุนไพรรักษาโรค หรือ ใช้ในด้านพิธีกรรมทางศาสนา เป็นต้น
https://url.in.th/ODczCลักษณะเด่นของต้นกะเพรา
ลำต้น
- กะเพรามีลำต้นเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงประมาณ 30-60 เซนติเมตร
- ลำต้นและกิ่งก้านมีขนปกคลุม มักมีสีแดงหรือเขียวขึ้นอยู่กับสายพันธุ์
ใบ
- ใบมีลักษณะรูปไข่ ปลายใบแหลม ขอบใบหยัก
- ใบมีสีเขียวเข้ม หรือสีแดงเข้ม มีขนสั้น ๆ ปกคลุมทั้งสองด้าน
- มีกลิ่นหอมฉุนเฉพาะตัว
ดอก
- ดอกมีขนาดเล็ก ออกเป็นช่อที่ปลายยอดหรือซอกใบ
ผลและเมล็ด
- ผลมีขนาดเล็ก มีเมล็ดสีดำภายใน
กลิ่น
- ใบ และลำต้นของกะเพรามีกลิ่นหอมฉุนเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเป็นที่มาของการใช้เป็นสมุนไพร และเครื่องเทศในอาหาร
การเจริญเติบโต
- กะเพราเป็นพืชที่เติบโตได้ดีในสภาพอากาศร้อนชื้น แดดจัด
- ปลูกได้ง่าย ไม่ต้องการการดูแลมาก
สรรพคุณทางยา
- กะเพรามีสรรพคุณทางยาหลายอย่าง เช่น ช่วยขับลม แก้ปวดท้อง ลดน้ำตาลในเลือด และมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ
ประโยชน์ของต้นกะเพรา
ด้านการประกอบอาหาร
https://url.in.th/GZQNP- เพิ่มรสชาติและกลิ่นหอม: ใบกะเพรามีกลิ่นหอมเฉพาะตัวและมีรสเผ็ดร้อน มักใช้ในการทำอาหารไทย เช่น ผัดกะเพรา แกง และยำ เพื่อเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอม
- เป็นเครื่องเทศและเครื่องปรุง: ใบกะเพราสดหรือตากแห้งสามารถใช้เป็นเครื่องเทศ และเครื่องปรุงในอาหารหลายประเภท
ด้านสรรพคุณทางยาและสุขภาพ
- ช่วยขับลมและแก้ท้องอืด: กะเพรามีสรรพคุณช่วยขับลมในกระเพาะอาหารและลำไส้ ช่วยแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ
- ลดน้ำตาลในเลือด: มีการวิจัยพบว่ากะเพรามีสรรพคุณช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด จึงเหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน
- มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ: กะเพรามีสารต้านการอักเสบที่ช่วยลดอาการอักเสบในร่างกาย
- แก้ไอและขับเสมหะ: ใช้ใบกะเพราต้มเป็นชาช่วยบรรเทาอาการไอ และขับเสมหะ
- เสริมภูมิคุ้มกัน: สารสกัดจากกะเพรามีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
ด้านการใช้ในชีวิตประจำวัน
- ใช้ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด: สารสกัดจากกะเพราถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เนื่องจากมีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อโรค
- ใช้ในผลิตภัณฑ์ดูแลผิว: กะเพรามีสารต้านอนุมูลอิสระ และสารต้านการอักเสบ จึงถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวเพื่อช่วยลดการอักเสบของผิวหนังและชะลอการเกิดริ้วรอย
